Duma i uprzedzenie/film/Duma+i+uprzedzenie-2005-1254872005
pressbook
Inne
DUMA I UPRZEDZENIE
Wspaniały świat Jane Austen, z całym swoim romantyzmem i emocjami, został przeniesiony na duży ekran w filmie Duma i uprzedzenie. Ten wiernie oddający rzeczywistość ukochanej przez pokolenia powieści i zrealizowany w całości w Wielkiej Brytanii film jest pierwszą od 65 lat kinową wersją powieści. Klasyczna opowieść o miłości i wynikających z niej nieporozumieniach rozgrywa się w podzielonej klasowo Anglii XVIII wieku. Pięć sióstr Bennet – Elizabeth, Lizzie (Keira Knightley), Jane (Rosamund Pike), Lydia (Jena Malone), Mary (Talulah Riley), i Kitty (Carey Mulligan) – zostało wychowanych przez matkę (Brenda Blethyn), która za swój cel postawiła sobie znalezienie im mężów i zabezpieczenie przyszłości. Jednak uduchowiona i inteligentna Elizabeth, zachęcana przez ojca (Donald Sutherland), spogląda na życie z nieco szerszej perspektywy. Kiedy bogaty kawaler pan Bingley (Simon Woods) wprowadza się do pobliskiej rezydencji, w rodzinie Bennetów zaczyna wrzeć. Wśród londyńskich przyjaciół Bingleya, a także zaprzyjaźnionych z nim młodych oficerów, na pewno nie zabraknie kandydatów do rąk sióstr Bennet. Serce Bingleya szybko zdobywa najstarsza z sióstr, piękna Jane. Lizzie natomiast coraz częściej „wpada” na przystojnego – i na pierwszy rzut oka - bardzo snobistycznego pana Darcy (Matthew Macfadyen). Rozpoczyna się wojna płci… Spotkania młodych są częste, ale dość mało zachęcające. W tym czasie, Lizzie – wspierana przez ojca – odrzuca oświadczyny dalekiego kuzyna pana Collinsa (Tom Hollander). Kiedy Bingley nagle wyjeżdża do Londynu zostawiając zrozpaczoną Jane, Lizzie obarcza za to winą Darcy’ego. Dopiero rodzinny kryzys związany z najmłodszą siostrą Bennet - Lydią, otwiera oczy Lizzie na prawdziwą naturę jej związku z Darcy’m. Universal Pictures, we współpracy z StudioCanal, przedstawia produkcję Working Title - Duma i uprzedzenie. W rolach głównych - Keira Knightley, Matthew Macfadyen, Brenda Blethyn, Donald Sutherland, Tom Hollander, Rosamund Pike, Jena Malone oraz Judi Dench. Muzyka - Dario Marianelli. Charakteryzacja - Fae Hammond. Kostiumy - Jacqueline Durran. Montaż - Paul Tothill. Scenografia - Sarah Greenwood. Zdjęcia - Roman Osin. Koproducent - Jane Frazer. Producenci wykonawczy - Debra Hayward, Liza Chasin. Na podstawie powieści Jane Austen, scenariusz - Deborah Moggach. Producenci - Tim Bevan, Eric Fellner, Paul Webster. Reżyseria - Joe Wright.
SYNOPIS
Pewnego dnia, w rustykalnym zakątku Anglii, pod koniec XVIII wieku, do uszu pani Bennet docierają ekscytujące wieści. Bogaty kawaler właśnie wprowadził się do pobliskiej posiadłości - Netherfield Park. Pani Bennet – matka pięciu córek bez fortuny – za główny cel stawia sobie wydanie jednej ze swoich córek za nowego sąsiada. Niemal natychmiast, na jednym z balów, Charles Bingley zostaje oczarowany urodą najstarszej z sióstr, Jane. Niestety jeden z jego przyjaciół, równie przystojny lecz pełen dystansu, Fitzwilliam Darcy, nie ma zamiaru zniżać się do obcowania z ludźmi z prowincji. Odmawia zatańczenia z Elizabeth Bennet, nie będąc świadomym, że dziewczyna słyszy jego zniewagę. Zaproszenie od wyniosłej siostry Bingleya, podsuwa pani Bennet pewien pomysł - Jane pojedzie w odwiedziny konno, a ponieważ zbiera się na deszcz, będzie zmuszona do spędzenia nocy u sąsiadów. Kiedy Jane zaczyna chorować, Elizabeth jedzie do Bingleyów, aby zaopiekować się siostrą. Podczas bliższego poznania, Darcy zaczyna doceniać żywą, dowcipną Lizzie. Kiedy do miasteczka przyjeżdża wojsko, Elizabeth zwraca uwagę na buńczucznego Wickhama. Podczas spotkania, Wickham wyjawia dziewczynie, że spotkała go ze strony Darcy’ego wielka niesprawiedliwość. W tym czasie rodzina Bennetów gości także mało lubianego pana Collinsa, krewnego, który odziedziczy dom po śmierci pana Benneta. Collins jest gotów poślubić jedną z dziewcząt. Odrzucony przez Jane, która wg zapewnień pani Bennet, wkrótce się zaręczy, Collins prosi o rękę Elizabeth. Los obu dziewcząt waży się na balu w Netherfield. Lizzie, rozczarowana nieobecnością Wickhama, obwinia o to Darcy’ego. Przyjęcie Bingleya zostaje przerwane - Jane ma złamane serce, a Elizabeth odrzuca oświadczyny Collinsa. Ku jej zdziwieniu, za Collinsa zgadza się wyjść jej przyjaciółka Charlotte Lucas. Jakiś czas później, Elizabeth odwiedza młodych małżonków i zastaje tam dobrodziejkę Collinsa, arogancką Lady Catherine de Bourg, która zabawia dwóch młodych mężczyzn - jednym z nich jest Darcy. Młody człowiek zaskakuje Elizabeth pełnym pasji wyznaniem miłości. Dziewczyna odrzuca go, oskarżając o zniszczenie szczęścia Jane i perspektyw pana Wickhama. Rozstają się w gniewie, ale Darcy pisze list, który zmusza Elizabeth do przyjrzenia się sprawom w nieco innym świetle, a szczególnie perfidii Wickhama. Po powrocie do domu, Elizabeth stara się interweniować, kiedy jej najmłodsza siostra Lydia zostaje zaproszona do Brighton na bal zorganizowany przez wyjeżdżających żołnierzy. Jej obawy zostaję jednak szczerze wyśmiane przez ojca. Wkrótce potem, Lizzie towarzyszy ciotce i wujowi w wyprawie do Peak District. Podczas wizyty w imponującej rodzinnej posiadłości Darcy’ego, Pemberley, ponownie dochodzi do spotkania młodych. Kiedy mogłoby się wydawać, że Lizzie i Darcy znajdują między sobą nić porozumienia, wybucha skandal. Lydia ucieka z Wickhamem. Zaniepokojona rodzina odczuwa, jednak pewną ulgę, kiedy okazuje się, że został zaaranżowane małżeństwo. Lydia i Wickham triumfalnie wracają do domu i okazuje się, że za ich szczęściem stoi nie kto inny, tylko Darcy. Teraz, kiedy może być już za późno, Elizabeth zdaje sobie sprawę, z tego, że od dawna go kocha. Nagły powrót Bingleya, któremu towarzyszy Darcy, przynosi Elizabeth nadzieję. Także Darcy, odrzucając dumę i uprzedzenia, jest teraz w stanie uwierzyć w ich wspólną przyszłość.
PRODUKCJA
Klasyczna powieść Jane Austen Duma i uprzedzenie (Pride and Prejudice), była już kilkakrotnie adaptowana na potrzeby telewizji (w latach 1938, 1952, 1967, 1980 i 1995), ale do tej pory zrealizowano tylko jeden film pełnometrażowy - w 1940 roku - w reżyserii Roberta Z. Leonarda z Laurence’m Olivierem i Greer Garson. Teraz, dzięki Working Title Films, Duma i uprzedzenie triumfalnie powraca na duży ekran. Wiceprezes firmy i producent, Tim Bevan stwierdza, „Ludzie pamiętają dwie ostatnie adaptacje telewizyjne, a jedyny jak dotąd film - wersja z 1940 roku - był bardziej komedią romantyczną. Już od dawna centralne postaci powieści Jane Austen wykorzystywane są w wielu filmach – także w naszych produkcjach (Dziennik Bridget Jones; W pogoni za rozumem). Poczuliśmy, że nadszedł w końcu czas, żeby oryginalna historia, koncentrująca się na Lizzie, została pokazana widzom kinowym.” Producent wykonawczy, Debra Hayward komentuje, „Poprzednia praca reżysera Joe Wrighta - Charles II: The Power & the Passion - wywarła na nas duże wrażenie. Kiedy się spotkaliśmy, okazało się, że jego wizja klasycznej powieści Austen dokładnie pokrywa się z naszymi wyobrażeniami. Chcieliśmy pokazać tę historię tak, jak została ona napisana. Aktorzy mieli mieć tyle lat, co w powieści Jane Austen. Chociaż Joe jest prawdziwym romantykiem, opowiedziana przez niego historia pokazana jest na ekranie w bardzo nowoczesny sposób.” Unikalne podejście do filmu nagrodzonego BAFTA reżysera jest zrozumiałe, ponieważ jak przyznaje, „Nigdy nie czytałem Dumy i uprzedzenia, ani nie widziałem żadnej wersji telewizyjnej. Do tej pory realizowałem telewizyjne dramaty oparte na faktach, dlatego byłem do tego materiału trochę uprzedzony. Kiedy jednak przeczytałem scenariusz, zaangażowałem się emocjonalnie, a pod koniec zacząłem łkać. Po przeczytaniu powieści, odkryłem natomiast, że Jane Austen stworzyła studium charakterów pewnej grupy społecznej. Zdałem sobie sprawę, że była jedną z pierwszych brytyjskich realistek. Czytała modną w tamtych czasach literaturę gotycką, ale odeszła od niej i zaczęła pisać o tym, co znała, tworząc w ten sposób nowy gatunek. Pracując nad filmem, chciałem aby był traktowany jako jedna z produkcji brytyjskiego realizmu. Ważne było dla mnie odejście od powtarzającej się tendencji idealizowania angielskiego dziedzictwa, jako swego rodzaju nieba na ziemi. Chciałem, aby moja Duma i uprzedzenie była tak uczciwa, jak to tylko możliwe. Bohaterowie Austen to młodzi ludzie - Lizzie ma 20 lat, Darcy - 28, Lydia - 15. Emocje, których doświadczają, to emocje młodych ludzi, którzy zakochują się po raz pierwszy. Bardzo mnie to poruszyło.” Dokumentując okres, w którym rozgrywa się akcja filmu, Wright i jego ekipa gromadzili odkrycia i fakty, które chociaż nie pokazane na ekranie, pomogły im zrozumieć postaci stworzone przez Austen. Tak mówi o tym Wright, „Angielskie wyższe sfery przyglądały się Rewolucji Francuskiej zastanawiając się, jak może ona wpłynąć na ich pozycję. Ludzie z tych sfer obawiali się zmian i często decydowali się na asymilację z niższą klasą. Właśnie wtedy zaczęto organizować spotkania taneczne na wsi, w których mogli brać ludzie tacy, jak Darcy i Bingley. Spotykali się tam z ludźmi, z którymi nigdy wcześniej nie mogliby się spotkać na gruncie towarzyskim. To była zupełnie nowa era - bardzo ekscytująca dla młodych kobiet. Wyobraźmy sobie, że książę William pojawia się nagle na miejskiej dyskotece. Poszerzyły się także perspektywy na dobre małżeństwo. Bingley przyjmuje to bardzo dobrze, podczas, gdy jego siostra Caroline jest przerażona kontaktami z ludźmi tego rodzaju.” Scenarzystka Deborah Moggach, także powieściopisarka, stwierdza, „Starałam się być wierna powieści, która ma idealną trzyaktową strukturę - dlatego nie zmieniłam zbyt wiele. To piękna historia - romans dwojga ludzi, którzy myślą, że się nienawidzą, a tak naprawdę są po uszy w sobie zakochani. Siostry Bennet musiały wyjść za mąż, inaczej ich rodzina popadłaby w ruinę - chociaż dla współczesnego widza, te dziewczęta wyglądają na nieźle sytuowane! Musieliśmy tak poprowadzić akcję, aby widzowie naprawdę zatroszczyli się o ich przyszłość. Rodzina Bennet wydaje się być zamożna - mieszkają w dużym domu, posiadają powóz i służbę - a my musimy wiarygodnie pokazać, że jeśli siostry nie wyjdą dobrze za mąż, skończą w biedzie ignorowane przez ludzi własnej, a także niższych klas.” W swojej adaptacji, Moggach zwróciła szczególną uwagę na dialogi napisane przez Jane Austen. Wyjaśnia, „Nie można było oczywiście zachować wspaniałych dialogów Austen w całości, ale wykorzystaliśmy je najlepiej jak było można. Są jak najlepsze przyprawy świata. Ludzie kochają tę powieść i często znają na pamięć zawarte w niej dialogi.” „Jane Austen była krytykowana za to, że ignoruje inne klasy społeczne oraz współczesne jej wydarzenia na świecie. Nie zaprzeczała temu, jej zainteresowania skupiały się bowiem na małym kawałku świata, który dobrze znała. Nie ma na przykład w żadnej z jej powieści sceny, w której mężczyźni są sami w pokoju. Albo nie wiedziała, o czym mogliby rozmawiać, albo zupełnie jej to nie interesowało. Aby zwrócić uwagę na to, co działo się we Francji, wplotłam do scenariusza zdanie wypowiedziane przez czytającą list Caroline Bingley, ‘Pani Bathurst dekoruje salę balową w stylu francuskim. Nie uważasz, że to trochę mało nie patriotyczne?. Moje zainteresowania skupiły się jednak głównie na rodzinie bohaterów - przecież ludzie nie czytają Jane Austen dla prezentowanych przez nią rysów historycznych epoki. Sama mam trzy siostry, dlatego dokładnie wiem, jak to jest mieszkać z dziewczętami. Mój ojciec też był trochę przez nas zdominowany. Wcześniej przygotowałam adaptację powieści Nancy Mitford’s Love in a Cold Climate, bohaterkami której także były młode kobiety, dlatego pisząc o siostrach Bennet, z ich przekomarzaniem się, zazdrością, dziewczęcymi rozmowami, czułam się jak w domu.” Filmowcy zdecydowali się na realizację filmu wyłącznie w obiektach znajdujących się na terenie Wielkiej Brytanii. XVII-wieczna posiadłość, Groombridge, została zaadaptowana na dom rodziny Bennetów, gdzie spokój można odnaleźć tylko w bibliotece pana Benneta. Webster stwierdza, „To dość niezwykłe, aby kręcić film tego rozmiaru wyłącznie w gotowych obiektach. Częścią pomysłu Joe było stworzenie rzeczywistości, w której aktorzy mogliby zrelaksować się i wczuć w otoczenie.” Takie podejście od samego początku okazało się trafione - chociażby dlatego, że między ujęciami, aktorzy zamiast odpoczywać w przyczepach, udawali się do własnych sypialni w Groombridge. Aby jak najlepiej oddać postaci stworzone przez Austen, filmowcy od początku wiedzieli, że odetną się od tendencji, jaka panowała w poprzedniej filmowej wersji powieści. Webster wyjaśnia, „W tamtym filmie, Laurence Olivier i Greer Garson mieli po trzydzieści lat i wiarygodność tego, że doświadczali pierwszą miłość była trochę mniejsza.” Elizabeth Bennet jest postacią, z którą identyfikuje się kilka pokoleń. Keira Knightley określa ją jako „wymarzoną bohaterkę każdej dziewczyny.” Joe Wright przyznaje, „Na początku nie brałem pod uwagę kogoś tak pięknego jak Keira. Szukałem aktorki, która nie całkiem pasowałby do stereotypu kobiecości. Miała być bystrą i trudną we współżyciu dziewczyną. Kiedy poznałem Keirę, zdałem sobie sprawę, że jest młodą, poszukującą osobą, a do tego typem chłopczycy. Ma jasny umysł i duże poczucie humoru. W trakcie zdjęć ciągle mnie zaskakiwała. Bo czego każdy z nas oczekuje od aktora? Oryginalności myślenia; oddania serca roli i zdolności do słuchania innych aktorów. Keira posiada te wszystkie cechy i jest bardzo pracowita.” Knightley była w pełni świadoma pułapek, jakie niesie ze sobą granie bohaterki pokoleń widzów. Mówi, „Odczuwałam sporą presję, pracując nad tą rolę. Przecież Lizzie jest jedną z najlepszych bohaterek literatury kobiecej. Jeśli jest się aktorką i otrzymuje się propozycję zagrania Lizzie, po prostu nie można odmówić. Jest to jednak dosyć stresujące przeżycie. Po przeczytaniu Dumy i uprzedzenia, czułam, podobnie jak większość czytelników, że posiadam tę postać na własność i dokładnie wiem, kim jest Elizabeth Bennet. Samej Jane Austen zdarzało się krytykować tę powieść, ponieważ czuła, że jest ona trochę zbyt lekka. Wydawało jej się, że relacje między Jane i Elizabeth nie są wystarczająco realistyczne. Podczas realizacji filmu także to wzięliśmy pod uwagę. Staraliśmy się jak najlepiej pokazać relacje tych dwóch sióstr, które przez wiele lat mieszkały ze sobą, spały w jednym łóżku. Chociaż zdarzały im się nieporozumienia, kochają się, wspierają i dzielą swoje radości i cierpienia.” Knightley dodaje, „Praca z Joe była czymś wspaniałym. Dokładnie wiedział, czego chce i przenosił swoją wizję na ekran. Realizacja filmu, którego scenariusz opiera się na powieści, różni się trochę od innych produkcji. Tutaj wewnętrzny dialog każdej z postaci został dokładnie przedstawiony w książce. Dlatego, kiedy miałam trudności z jakąś sceną, wspieraliśmy się materiałem z powieści, w którym odnajdowaliśmy potrzebne wskazówki..” Jeszcze większym wyzwaniem dla filmowców okazało się znalezienie odpowiedniego aktora do roli Fitzwilliama. Tak wspomina ten proces Wright, „Nigdy nie widziałem wersji telewizyjnych powieści, ani pierwszego filmu, dlatego też mogłem szukać Darcy’ego, jakiego obraz sam sobie stworzyłem - Matthew Macfadyen był idealny. Darcy ma 28 lat, a Matthew - 29. Nie chodziło mi tylko o to, aby zaangażować przystojnego faceta; Darcy jest interesujący i skomplikowany. Jest młodym człowiekiem z niewielkimi zdolnościami towarzyskimi i sporym poczuciem odpowiedzialności. Jego rodzice zmarli i zostawili mu olbrzymią posiadłość oraz młodszą siostrę, którą musiał się opiekować. Wg mnie Darcy musiał po prostu szybko dorosnąć. Matthew pokazał Darcy’ego jako skomplikowanego młodego mężczyznę, którego nie jest łatwo pokochać, ale który jest tak naprawdę dobrym, honorowym człowiekiem. Matthew nie bał się stworzyć postaci, której widzowie początkowo nie lubią. Musimy go nie lubić, ponieważ postrzegamy go oczyma Lizzie. Dojrzewamy do tej miłości razem z dziewczyną.” Knightley wyznaje, „Matthew jest seksowny w stylu Richarda Burtona, z domieszką Alana Rickmana. W Darcy’m łatwo dostrzec to szorstkie piękno, wiedząc, że jest mężczyzną, który spaceruje po polach, wspina się na drzewa i zarządza posiadłością. Dzięki Matthew, Darcy zyskuje taką cechę, jak niezwykła wrażliwość.” Macfadyen postrzega graną przez siebie postać, jako „dumnego i wyniosłego człowieka.” Tak o nim mówi, „Niektórzy mogliby nawet powiedzieć, że ‘Darcy jest arogancki’. Ja jednak uważam, że jest po prostu błędnie postrzegany. To niezwykła rola! I bardzo bogaty materiał aktorski. Oczywiście, gdzieś w tle pojawiają się aktorzy, którzy grali tę postać przede mną - Olivier i Colin Firth. Gdybym się jednak tym przejmował, nie mógłbym nigdy zagrać żadnej roli w sztukach Szekspira! Każdy aktor wnosi do roli coś zupełnie nowego. Porozumienie płci jest prawdopodobnie tak samo trudne dzisiaj, jak w czasach Jane Austen. Darcy jest oczarowany umysłem Lizzie. Kiedy spotyka ją po raz pierwszy, wyznaje Bingley’owi, że dziewczyna nie jest na tyle ładna, żeby miał ochotę z nią zatańczyć. Lizzie słyszy tę rozmowę i już jej dowcipna reakcja sprawia, że Darcy jest oczarowany. Jest poważnym, odpowiedzialnym człowiekiem i nigdy nie spotkał takiej kobiety jak ona. Kiedy jej się oświadcza, wyjaśniając zresztą, jak bardzo jest ona nieodpowiednią dla niego partią, wynika to z jego uczciwości, a nie arogancji.” Wright wyjaśnia, „Początkowo Darcy nie może poradzić sobie z tym, że Lizzie mu się podoba. Zachowują się jak dzieci na placu zabaw - ciągną się za włosy, bo nie wiedzą jak wyrazić swoje uczucia. Od chwili, w której się spotkali, wywierają olbrzymi wpływ na swoje życie. Kiedy jej się oświadcza, dziewczyna stwierdza, że od pierwszej chwili wiedziała, że Darcy jest ostatnią osobą, za którą chciałaby wyjść za mąż. Jeśli jednak spotykasz osobę, do której zupełnie nic nie czujesz, dlaczego w ogóle przychodzi ci do głowy myśl o ślubie? Kiedy Lizzie myśli o tym, jak bardzo nie lubi Darcy’ego - przecież ciągle o nim myśli.” Dwukrotny zdobywca Złotego Globu, Donald Sutherland został zaangażowany do roli pana Benneta, samotnego mężczyzny w domu pełnym kobiet. Tak mówi o aktorze Wright, „Donald jest legendą. Jako chłopiec byłem jednym ze statystów w filmie Rewolucja (Revolution) i mogłem obserwować jego grę. A poza tym Don’t Look Now jest jednym z moich ulubionych filmów. Kiedy oglądałem go ostatnio we Wzgórzu nadziei (Cold Mountain), zdałem sobie sprawę, że to właśnie on mógłby pokazać na ekranie wrażliwość pana Benneta.” Sutherland stwierdza, „Uwielbiam Jane Austen, chociaż nie czytałem tej powieści już jakieś 40 lat. Joe napisał do mnie list. Powiedział, że zauważył we mnie - w filmie Wzgórze nadziei (Cold Mountain) - cechy kogoś, kto byłby dobrym ojcem dla tych dziewcząt. Kogoś, kto ożenił się w wieku 45 lat - ponieważ czekał ze ślubem do śmierci ojca - a potem miał 5 córek. Warto zauważyć, że żadna z córek nie mogła odziedziczyć majątku, gdyż zgodnie z prawem dziedziczyli tylko męscy potomkowie. W tym przypadku miał to być daleki krewny, pan Collins. Wszystko to było bardzo intrygujące do zagrania.” Dwukrotnie nominowana do nagrody Akademii, Brenda Blethyn przyjęła rolę pani Bennet. Wright stwierdza, „To trudna rola. Pani Bennet potrafi być bardzo denerwująca, chce się powiedzieć, żeby przestała w końcu trajkotać i krzyczeć. Brenda jednak ma spore poczucie humoru i włożyła całe serce w to, aby pokazać ile miłości i troski ma pani Bennet dla swoich córek.” Wg Blethyn, „Pani B ma bardzo poważny problem, którego nikt nie traktuje serio. Ma pięć córek, którym musi znaleźć odpowiednich mężów, o których trudno jest w okolicach Longbourn. Kiedy do wioski Meryton przyjeżdżają wojskowi, jest zachwycona.” Aby zapewnić autentyczność scen przyjazdu i wyjazdu wojskowych z wioski (zdjęcia kręcono w Stamford, Lincolnshire), producenci zaangażowali członków Towarzystwa Napoleońskiego. Na początku XIX wieku, Armia Brytyjska rozpoczęła bowiem 15-letnią kampanię przeciwko armii Napoleońskiej. Eksperci wyszkolili statystów, jak mają maszerować i nosić mundury. W poszczególnych hrabstwach, oddziały składały się głównie z ochotników. Oficerami byli ludzie z wyższych sfer (musieli posiadać w danym hrabstwie jakiś majątek). Obowiązkiem mężczyzn z wyższych sfer było służenie swojemu hrabstwu w ten właśnie sposób. Inicjatywy podejmowane przez kobiety w celu zapewnienia sobie niezależności były niewyobrażalne. Tak mówi o tym Brenda Blethyn, „Problemy pani Bennet były między innymi spowodowane tym, że w tamtych czasach kobiety nie miały żadnego statusu. Prawo dziedziczenia stanowiło, że majątek jej męża, jej rodzinny dom zostanie odziedziczony po śmierci pana Benneta przez dalekiego kuzyna. Oznaczało to, że ona i jej córki będą zdane tylko na siebie, a wręcz mogą zostać odesłane do domu pracy. Jedynym rozwiązaniem było wydanie bogato za mąż przynajmniej jednej z córek, która potem zaopiekowałaby się rodziną. Pani Bennet stara się rozwiązać ten problem najlepiej jak potrafi. Wierzę, że pan i pani Bennet pobrali się z miłości - co jak pokazuje nasza opowieść wcale nie było w tamtych czasach powszechne. Łatwo zauważyć, że czują coś do siebie. On jest tolerancyjny i uprzejmy, chociaż jego zainteresowania nie skupiają się wokół rodzinnych dramatów - interesuje się książkami, roślinami, przyrodą... Ona czasami wprawia rodzinę w zakłopotanie, ale tak się dzieje z wieloma rodzicami.” Do roli Jane Bennet, Wright starał się znaleźć kogoś, kto byłby przeciwieństwem Keiry. Szukał aktorki, która mogłaby być ideałem urody tamtych czasów. Rosamund Pike okazał się być idealna do tej roli. Pike tak mówi o granej przez siebie postaci, „Jako najstarsza z sióstr Bennet, Jane miała sporo obowiązków. Pomagała wychowywać młodsze dziewczęta i miała instynkt macierzyński. Nie chciałam pokazać jej jednak jako bardzo spokojną i nudną młodą kobietę. Moja Jane dużo się śmieje. Zresztą w ogóle chcieliśmy pokazać dom Bennetów, jako dom wypełniony śmiechem i ruchem. W przeciwieństwie do Lizzie, Jane dostrzega w ludziach ich najlepsze cechy. Rzadko podejrzewa, że motywy działania innych mogą nie być uczciwe. W Jane po prostu nie ma zbyt wiele dumy i uprzedzenia…” Jedyną Amerykanką wśród aktorów jest Jena Malone, której wcześniejsze role przekonały filmowców do powierzenia jej roli Lydii Bennet. Malone dobrze rozumiała graną przez siebie nastolatkę, „Lydia interesuje się głównie wstążkami i żołnierzami. Ma 15 lat i uwielbia myśleć o tym, jak to będzie jak się zakocha. Spędza całe dni myśląc o tym, co na siebie założy, kiedy będzie mogła spotykać się z chłopcami. Jest zachwycona możliwością chodzenia na tańce. Tylko tam może tańczyć z kim ma ochotę. Jej codzienne życie jest bardzo proste, nie wykonuje prac domowych, nie chodzi do szkoły, ponieważ zrezygnowano z jej edukacji. Jest najmłodsza z sióstr Bennet i ma największą swobodę. Jej możliwości różnią się zupełnie od tych, jakie mają dzisiejsze młode kobiety. Dla Lydii, jedynym sposobem na zabezpieczenie sobie przyszłości jest małżeństwo. W przeciwnym wypadku będzie musiała mieszkać z rodziną, opuścić dom lub zamieszkać z inną rodziną w zamian za pracę guwernantki - wtedy jednak jej status społeczny obniży się i nie będzie miała szans na poślubienie kogoś ze swojej sfery.” Debiutantki Carey Mulligan i Talulah Riley otrzymały role Kitty i Mary Bennet. Wright tak o nich mówi, „Obie były olbrzymimi fankami powieści Jane Austen. Tak ekscytował je proces realizacji zdjęć, że atmosfera wszystkich scen rodzinnych była naprawdę niezwykła.” Fanką Jane Austen, która dzięki roli w filmie spełniała swoje marzenia była także Tamzin Merchant. Została obsadzona w roli Georgiany, siostry Darcy’ego, po tym, jak napisała list do reżysera ds. castingu i wyjaśniła, że byłaby idealna do tej roli. Po kilku spotkaniach zaoferowano Tamzin rolę, mimo tego, że nie miała doświadczenia aktorskiego. Debiutantka nauczyła się także grania na pianinie utworów wykonywanych przez Georgianę na ekranie. Rola ciotki Darcy’ego, Lady Catherine de Bourg wymagał zaangażowania kogoś ze znacznie większym doświadczeniem aktorskim - filmowcy mieli szczęście i udało im się pozyskać do tej roli Judi Dench. Wright wspomina, „W pierwszym dniu zdjęć realizowaliśmy scenę obiadu. Każdy reżyser może potwierdzić, że takie sceny są trudne. Byłem przerażony mając w swoim pierwszym filmie, w pierwszej scenie Judi Dench. Jest jednak profesjonalistką i wyjątkowo miłą osobą; samą przyjemnością było obserwowanie, jak przeobraża się w tak trudną kobietę.” „Jest niewiarygodna,” mówi Dench o swojej bohaterce. „Jest autokratyczna, podejrzliwa i podstępna; chce, aby Darcy poślubił jej córkę. Dobrze znam tę powieść. Jane Austen napisała ją, kiedy była bardzo młoda. A potem odłożyła ją do szuflady i trzymała tam przez wiele lat… To wspaniała opowieść o miłości. Ucieszyłam się, kiedy zaproponowano mi rolę, a poza tym chciałam pracować z Joe. Ma dopiero 33 lata i było mi bardzo miło, kiedy ktoś tak młody poprosił mnie, żebym coś z nim zrobiła. Jest prawdziwym zawodowcem.” Do zaprojektowania scenografii, Wright zaangażował Sarah Greenwood. „Bardzo dobrze rozumiemy się z Sarah. Podczas realizacji każdego z naszych projektów, Sarah zaczynała pracę na bardzo wczesnym etapie, aby móc jak najbardziej wiarygodnie oddać rzeczywistość danej epoki. Tak było też w przypadku filmu Duma i uprzedzenie.” Także kostiumy do filmu były opracowywane na bardzo wczesnym etapie produkcyjnym. W tym przypadku reżyser zdecydował się na Jacqueline Durran, która uprzednio zaprojektowała stroje m.in. do Very Drake. Reżyser wyjaśnia, „Stroje z czasów imperium były bardzo nieatrakcyjne, dlatego dokładnie opracowaliśmy dokumentację. Chociaż powieść została wydana w 1813 roku, Jane Austen napisała pierwszy szkic powieści Duma i uprzedzenie (pierwszy tytuł First Impressions), około roku 1797. Wykorzystaliśmy więc stroje z tego wcześniejszego okresu. Stan sukni znajdował się niżej i wyglądało się w nich korzystniej. Kiedy pojawia się Caroline Bingley, oczywiste jest, że będzie miała na sobie najnowszą kreację. Jednak suknie pani Bennet pochodzą sprzed roku 1797, a te które nosi Lady Catherine są z jeszcze wcześniejszego okresu. Oczywiste jest, że obie te panie mają w swojej garderobie najlepsze stroje z lat poprzednich. Jacqueline, która pracuje z Mike’m Leigh, stosuje realistyczny styl zorientowany na postaci. W bardzo piękny sposób wykorzystała więc tkaniny i kolory.” Keira Knightley dodaje, „Kiedy aktorzy stali w pobliżu w swoich codziennych ubraniach, my, dziewczęta od Bennetów, mogłyśmy normalnie z nimi rozmawiać. Kiedy jednak zakładali kostiumy filmowe przeobrażali się w tak seksownych facetów, że stawałyśmy się wszystkie idiotkami nie potrafiącymi sklecić zdania - tak byli dobrze ubrani!” Joe Wright podsumowuje, „Wg mnie, powieść, którą napisała Jane Austen jest wielopoziomową bajką. Wierzę, że wszystkie bajki wywodzą się ze społecznej rzeczywistości i zawierają w sobie emocjonalne prawdy zrozumiałe dla każdego pokolenia. Współcześni ludzie też się zakochują, też uprzedzają się do siebie i często są zbyt dumni, aby podjąć jakieś działanie. Lubimy, kiedy opowiada nam się o miłości. Duma i uprzedzenie to opowieść o tym, jak starać się zrozumieć drugiego człowieka.”
OBIEKTY FILMOWE
GROOMBRIDGE PLACE (Longbourn, dom rodziny Bennetów) Groombridge Place znajduje się w pobliżu Tunbridge Wells na granicy hrabstw Kent i East Sussex w Południowej Anglii i jest otoczonym fosą i ogrodami, ceglanym domem. Chociaż pierwszy dom został zbudowany w tym miejscu około roku 1200, obecny budynek datuje się na lata 60-te, XVII wieku. Wtedy właśnie zaprojektowano ogrody przy pomocy uznanego architekta terenów zielonych Johna Evelyna. W kolejnych latach ogrody wielokrotnie przekształcano. Powstały tak unikalne skupiska zieleni jak ogród Białych Róż czy ogród Pijany, między innymi. Ścieżka Apostołów jest teraz powszechnie znana jako Ogród Rysownika, po tym, jak zrealizowano tam film Petera Greenawaya Kontrakt rysownika (The Draughtman’s Contract). Dom jest prywatny, ale ogrody są w lecie otwarte dla publiczności. Rocznie odwiedza je około 200 tys. osób. Ekipa produkcyjna miała szczęście, że zdjęcia realizowano w czasie, kiedy posiadłość właśnie zmieniła właściciela - po raz drugi w ciągu 400 lat. Udało się przekonać nowego właściciela, aby opóźnił urządzanie domu do czasu, kiedy ekipa filmowa zakończy zdjęcia. Scenograf Sarah Greenwood i jej zespół mieli więc możliwość przekształcenia wnętrz na modłę XVIII-wieczną i urządzić tam dom rodziny Bennetów, Longbourn. BASILDON PARK (Netherfield Park, wynajmowany przez pana Bingleya) Netherfield, tymczasowa siedziba bogatego Bingleya, jest w rzeczywistości wspaniałą XVIII-wieczną posiadłością Basildon Park (w pobliżu Reading, Berks). Dom znajduje się pośrodku 400 akrów parku i posiada widok na Tamizę. Budowany w latach 1776 - 1783, Basildon Park popadł w ruinę na początku XX wieku. Został jednak odrestaurowany przez Lorda i Lady Iliffe w latach 50-tych ubiegłego stulecia. W 1978, rodzina Iliffe oddała posiadłość państwu razem z kolekcją sztuki, którą zgromadziła. Dom i ogrody są teraz otwarte dla publiczności od wiosny do jesieni. Widzowie zobaczą na ekranie zachodnią ścianę i lodżię Basildon Park, a także pokój jadalny, i salon z włoskim sklepieniem, z którego rozciąga się widok na park. BURGHLEY HOUSE (Rosings, dom ciotki Darcy’ego, Lady Catherine de Bourg) Aby oddać na ekranie imponujące wnętrza i zewnętrzne fasady Rosings - domu równie imponującej Lady Catherine, ekipa produkcyjna wybrała Burghley House, jeden z największych domów w Anglii. Dom pozostaje własnością rodziny, której przodek William Cecil Lord Burghley (minister i ulubieniec królowej Elżbiety I), zbudował go w połowie XVI wieku. Główny budynek nie wiele się zmienił w ciągu kilku wieków. Potomkowie Cecila nabywali dzieła sztuki i zatrudniali artystów z całej Europy, aby upiększyć otoczenie. Pokój Niebiański, wykorzystany w filmie, jako salon Lady Catherine, jest tego przykładem. Lord Exeter zatrudnił włoskiego artystę Verrio, aby ten pomalował ściany i sufity, co dodatkowo podkreśliło wspaniałe malowidła ścienne wokoło schodów prowadzących do pokoju Niebiańskiego. Verrio pracował w domu przez wiele lat, a wszystkie zarobione pieniądze wydawał w hotelu George w pobliskim Stamford, gdzie zresztą zatrzymała się ekipa filmowa. Burghley House jest teraz zarządzany przez Lady Victorię Leatham (córkę markiza Exeter, nagrodzonego medalem olimpijskim biegacza, którego historię przedstawił film Rydwany ognia - Oskar). CHATSWORTH HOUSE (Pemberley, dom rodzinny Darcy’ego) Zewnętrzne fasady największego prywatnego domu wiejskiego w Anglii, a także siedziby księcia i księżnej Devonshire, Chatsworth House zostały wykorzystane w filmie jako Pemberley, rodzinna posiadłość Darcy’ego. Jane Austen wspomniała w Dumie i uprzedzeniu Chatsworth i księżna wierzy, że pisarka opisując Pemberley miała na myśli właśnie Chatsworth House. Deborah, księżna Devonshire, jest jedną z popularnych „Mitford Girls” (jej siostrami są pisarki Nancy i Jessica Mitford, oraz Unity Mitford i Diana Mitford). Podczas II wojny światowej, w Chatsworth (zbudowanym w XVII wieku) mieściła się szkoła z internatem dla dziewcząt, Penrhos College. W latach 1939 - 1946 mieszkało i pracowało tam 300 uczennic i nauczycieli. Na olbrzymich schodach jednej z sal (Painted Hall) - gdzie odbywają się bale charytatywne i bożonarodzeniowe przyjęcia dla dzieci - Lizzie Bennet i Gardinerowie (w których wcielili się Penelope Wilton i Peter Wight) rozpoczynają zwiedzanie Pemberley. To właśnie w Galerii Rzeźby (nazwanej tak, ponieważ szósty z książąt poświęcił tę salę na wystawienie kamiennych posągów) Lizzie zauważa popiersie pana Darcy’go. HADDON HALL (gospoda w Lambton) Sala bankietowa w Haddon, wykorzystana jako sala jadalna gospody w Lambton, jest esencją średniowiecznego budynku (XIV wiek) i mogła w tamtych czasach pomieścić 40 - 50 osób. Od ponad 400 lat dom należy do rodziny Manner i razem z otaczającym terenem jest udostępniony zwiedzającym. W jego wnętrzach nakręcono między innymi dwa filmy Working Title - Elizabeth i Jane Eyre. Dodatkowe obiekty ŚWIĄTYNIA APOLLA, Stourhead Gardens (w Wiltshire) odegrały rolę ogrodu w Rosings, gdzie Darcy oświadcza się Lizzie, ale zostaje odrzucony. PLAC ŚW. JERZEGO (w Stamford, Lincolnshire) - to tutaj rozgrywają się sceny z Meryton. HUNSFORD (Boughton House Estate w Northamptonshire) został wykorzystany w scenach rozgrywających się na plebani Collinsa. KOŚCIÓŁ HUNSFORD (St. Peter Brooke, w Rutland) pełnił w filmie funkcję kościoła Collinsa. PEAK DISTRICT (Stanage Edge, w Hathersage Moor, Derbyshire) - to stąd Lizzie i Gardinerowie wyruszają w wycieczkę po Derbyshire.
JANE AUSTEN
Siódme z ośmiorga dzieci (i jedna z dwóch sióstr), Jane Austen (1775-1817) urodziła się jako dziecko Cassandry i George’a Austen w Steventon, Hampshire i przez pierwsze 25 lat swojego życia mieszkała w małym miasteczku w południowo-środkowej Anglii. Jej ojciec był proboszczem miejscowej parafii. Dziewczyna spędziła kilka lat na nauce w szkole, ale głównie uczyła się w domu. Matka na przykład nauczyła ją francuskiego (i trochę włoskiego) oraz gry na fortepianie. Jeszcze jako nastolatka, uwielbiająca czytać dziewczyna pisała krótkie satyryczne teksty, a w latach 1796 - 1797, w wieku 21 lat miała już gotowy manuskrypt powieści Duma i uprzedzenie, wtedy jeszcze zatytułowany Pierwsze wrażenie (First Impressions). Wkrótce potem zakochała się w pewnym młodym człowieku, jednak odradzono jej małżeństwo, ponieważ, ani ona ani on nie posiadali żadnego majątku. Kilka lat później, Jane zaręczyła się, ale szybko zerwała zaręczyny, prawdopodobnie zdając sobie sprawę z tego, że nie jest zakochana. Przez kilka lat Jane nie kontynuowała pisania, ponieważ po śmierci ojca w 1805 roku, rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania. Powróciła do pisania w 1809 roku, kiedy razem z matką i siostrą Cassandrą, wprowadziła się do domu w Chawton należącego do jednego z jej braci. Kiedy wydawca odrzucił oryginalny rękopis Pierwszego wrażenia (First Impressions), Jane zaczęła nanosić poprawki, które ostatecznie przybrały kształt znanej wszystkim powieści Duma i uprzedzenie. Wtedy także zajęła się doskonaleniem swoich wcześniejszych prac. Dwa lata po świetnie przyjętej powieści Rozważna i romantyczna (Sense and Sensibility) - Jane sama ją wydała - w styczniu 1813 roku ukazała się książka zatytułowana Duma i uprzedzenie. Kolejne cztery powieści Jane Austen to: Mansfield Park, Emma, Persuasion, i Northanger Abbey. Dwie ostatnie zostały wydane pośmiertnie w 1817 (pisarka zmarła w wieku 41 lat po długiej chorobie). Austen pozostawiła po sobie niedokończoną powieść zatytułowaną Sandition. Wszystkie jej powieści były początkowo wydawane anonimowo. Nawet w przypadku bardzo popularnej Dumy i uprzedzenia, czytelnicy poznali autorkę powieści dopiero w osiem miesięcy po wydaniu książki. Oczywiście rodzina i bliscy przyjaciele wiedzieli, kto jest autorem powieści. Chociaż anonimowe pisanie nie przyniosło jej sławy za życia, uchroniło jej prywatność w czasach, kiedy angielskie społeczeństwo z brakiem szacunku traktowało kobiety wchodzące w publiczną sferę życia. Co więcej, ponieważ wojny napoleońskie (1800 – 1815) zagrażały bezpieczeństwu monarchii w Europie, cenzura literatury stała się bardzo powszechna. Społeczeństwo Anglii z czasów Regencji było bardzo podzielone. Przynależność do danej sfery zależała od rodzinnych koneksji i bogactwa. W swoich powieściach, Jane często krytykowała uprzedzenia angielskich wyższych sfer. Rozróżniała wewnętrzne (dobroć danej osoby) i zewnętrzne (ranga i stan posiadania) zalety człowieka. Chociaż często krytykowała snobów, naśmiewała się też z braku dobrych manier ludzi z gorszym pochodzeniem. Podczas, gdy społeczny awans młodych mężczyzn związany był z wojskiem, kościołem lub znajomością prawa, główną metodą poprawy warunków życia kobiet było bogacenie się. Kobiety mogły poprawić swoją pozycję dzięki dobremu małżeństwu. Chociaż młode kobiety z początków XIX wieku miały więcej swobody w wyborze mężów niż dziewczęta żyjące 100 lat wcześniej, okoliczności bardzo ograniczały możliwość wyboru. Jane Austen jest często oskarżana o portretowanie bardzo ograniczonego fragmentu świata. Jako córka duchownego była świadoma otaczającej ją biedy. Pisała, jednak o swoim świecie, nie o świecie niższych klas. Chociaż ten brak zainteresowania biednymi, można uznać za wadę, była to powszechna cecha angielskiego społeczeństwa tamtej epoki. W filmach, programach telewizyjnych i powieściach wielu autorów ciągle widać wpływ Jane Austen, a w szczególności jej najpopularniejszej powieści Dumy i uprzedzenia. Tak długo, jak miłość i podziały społeczne będą obecne w naszym życiu, tak długo kolejne pokolenia czytelników i widzów będą odnajdywać w powieściach Jane Austen coś dla siebie. Myślmy o przeszłości, ponieważ tylko wspomnienia potrafią dawać przyjemność. – Elizabeth Bennet w powieści Duma i uprzedzenie
OBSADA
KEIRA KNIGHTLEY (Elizabeth Bennet) Keira Knightley jest jedną ze wschodzących gwiazd filmowych młodego pokolenia. Widzowie na całym świecie poznali ją dzięki rolom w takich filmach jak przebój Gore Verbinski’ego Piraci z Karaibów: Klątwa Czarnej Perły (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl) – aktorka zagrała u boku Johnny’ego Deppa i Orlando Blooma, Podkręć jak Beckham (Bend It Like Beckham) Gurindera Chadha – nagroda londyńskich krytyków filmowych w kategorii Najlepsza Brytyjska Debiutantka czy komedia romantyczna Richarda Curtisa To właśnie miłość (Love Actually). Knightley wystąpi wkrótce w thrillerze Tony’ego Scotta Domino, opowiadającym historię prawdziwej łowczyni nagród Domino Harvey. Obecnie aktorka pracuje na planie sequela Piratów z Karaibów zatytułowanego Pirates of the Caribbean: Dead Man’s Chest. Pochodząca z Wielkiej Brytanii aktorka po raz pierwszy pojawiła się na ekranie telewizyjnym w wieku 6 lat (Royal Celebration Ferdinanda Fairfaxa). Jej dorobek telewizyjny obejmuje m.in. rolę Lary w mini-serii Doktor Żywago (Doctor Zhivago). Pierwszą filmową rolą Knightley była rola pokojówki w przeboju George’a Lucasa Gwiezdne wojny – Mroczne Widmo (Star Wars: Episode I – The Phantom Menace). Inne filmy w jej dorobku to Pure Gilliesa Mackinnona; Król Artur (King Arthur) Antoine Fuqua – rola Ginerwy oraz Obłęd (The Jacket) Johna Maybury. MATTHEW MACFADYEN (pan Darcy) Widzowie po obu stronach Atlantyku znają Matthew Macfadyen dzięki roli agenta rządowego Toma Quinna w przebojowym serialu Spooks. Serial (w którym zagrali także Keeley Hawes, David Oyelowo, i Peter Firth) był przez trzy sezony z ogromnym sukcesem nadawany przez BBC. Macfadyen po kilku niewielkich, ale znaczących rolach w takich filmach jak Maybe Baby (z Hugh Laurie i Joely Richardson) Bena Eltona, Enigma (Dougrayem Scottem i Kate Winslet) Michaela Apteda i The Reckoning (z Paulem Bettany i Willemem Dafoe) Paula McGuigana, zagrał pierwszą główną rolę (u boku Mirandy Otto) w thrillerze Brada McGanna In My Father’s Den. Macfadyen, po ukończeniu Oakham School w Rutland, Leicestershire, został przyjęty do słynnej Królewskiej Akademii Sztuk Dramatycznych (Royal Academy of Dramatic Art). Już jako absolwent Akademii dołączył do grupy teatralnej Cheek by Jowl i zadebiutował na scenie w produkcji The Duchess of Malfi. Aktor występował także z Royal Shakespeare Company w produkcjach Snu nocy letniej (A Midsummer Night’s Dream) i School for Scandal. W 1998 roku, Macfadyen zagrał Benedicka w produkcji Cheek by Jowl, Wiele hałasu o nic (Much Ado About Nothing), a w 1999 roku, jako Najlepszy Aktor Klasyczny przed 30-tką, został nominowany do prestiżowej nagrody Iana Charlesona. W tamtym czasie, Macfadyen rozpoczął także pracę w brytyjskiej telewizji przyjmując rolę w filmie Davida Skynnera Wichrowe wzgórza (Wuthering Heights). Za swoją pierwszą, główną rolę w filmie telewizyjnym - dramat Petera Kosminsky’ego Warriors - został nominowany do nagrody Royal Television Society. Wkrótce potem zagrał u boku Sir Michaela Gambona w mini-serii Stephena Poliakoffa Perfect Strangers. Macfadyen zagrał ostatnio w produkcji teatralnej Nicholasa Hytnera Henry IV, Parts 1 and 2.. Wcielił się w postać księcia Hala (Falstaffa zagrał Sir Michael Gambon). BRENDA BLETHYN (pani Bennet) Brenda Blethyn wkrótce ponownie pojawi się na ekranach w filmie Gaby Dellal On a Clear Day, u boku Petera Mullana. Kreacja w filmie Mike’a Leigh Sekrety i kłamstwa (Secrets & Lies) przyniosła aktorce międzynarodowe uznanie. Zdobyła Złoty Glob, nagrodę BAFTA, nagrodę na festiwalu filmowym w Cannes, została uhonorowana przez Stowarzyszenie Krytyków Filmowych Los Angeles, a także otrzymała nominacje do Oskara oraz nagrody Gildii Aktorów Filmowych. Blethyn została ponownie nominowana do nagrody Akademii - tym razem w kategorii Najlepsza Aktorka Drugoplanowa - za rolę w filmie Marka Hermana O mały głos (Little Voice). Ta rola przyniosła jej także nominacje do BAFTA, nagrody Gildii Aktorów Filmowych oraz Złotego Globu. Po raz trzeci aktorka została nominowana za rolę w filmie Nigela Cole Saving Grace. Inne filmy w jej dorobku to Clubland Cherie Nowlan; Piccadilly Jim Johna McKay; Beyond the Sea Kevina Spacey; Lovely & Amazing Nicole Holofcener; A River Runs Through It Roberta Redforda i Wiedźmy (The Witches) Nicolasa Roega. Blethyn otrzymała nominacje do nagrody Emmy za kreację w mini-serii Roberta Dornhelma Anne Frank: The Whole Story. Produkcje telewizyjne, w których także zagrała to Belonging Christophera Menaula (nominacja do BAFTA); RKO 281 Benjamina Rossa (rola Louelli Parsons) oraz mini-seria Rogera Michella Budda z przedmieścia (The Buddha of Suburbia). Aktorka od 30 lat występuje na scenie. Ostatnio można ją było oglądać na Broadwayu w sztuce Marshy Norman’s ‘night, Mother w reżyserii Michaela Mayera. W 2000, Brenda Blethyn została uhonorowana Orderem Imperium Brytyjskiego. DONALD SUTHERLAND (pan Bennet) Dorobek Donalda Sutherlanda obejmuje ponad 100 filmów. Są to między innymi takie klasyki jak Parszywa dwunastka (The Dirty Dozen) Roberta Aldricha, MASH Roberta Altmana, Klute Alana J. Pakuli, Don’t Look Now Nicolasa Roega, Dzień szarańczy (The Day of the Locust) John Schlesingera, 1900 Bernardo Bertolucci’ego; Casanova Federico Fellini’ego; National Lampoon’s Animal House Johna Landis; Zwykli ludzie (Ordinary People) Roberta Redforda, JFK Olivera Stone, a także Alex in Wonderland Paula Mazursky’ego; Inwazja porywaczy ciał (Invasion of the Body Snatchers) Philipa Kaufmana; Murder by Decree Boba Clarka; Igła (Eye of the Needle) Richarda Marquanda; Threshold Richarda Pearce; A Dry White Season Euzhana Palcy; Szósty stopień oddalenia (Six Degrees of Separation) Freda Schepisi; Disclosure Barry’ego Levinsona; Czas zabijania (A Time to Kill) Joela Schumachera; Without Limits Roberta Towne; Space Cowboys Clinta Eastwooda; Włoska robota (The Italian Job) F. Gary Gray’a; a także Wzgórze nadziej (Cold Mountain) Anthony’ego Minghella. Wkrótce będzie można oglądać aktora w takich filmach jak Fierce People (u boku Diane Lane) w reżyserii Griffina Dunne; Land of the Blind (z Ralphem Fiennesem) Roberta Edwardsa; American Gun (z Sissy Spacek) Arica Avelino; Aurora Borealis (z Louise Fletcher i Juliette Lewis) Jamesa C.E. Burke; Ask the Dust (z Salmą Hayek) Roberta Towne. Sutherland otrzymał Emmy i Złoty Glob za rolę w filmie Chris Gerolmo Obywatel X (Citizen X). Swój drugi Złoty Glob dostał za kreację w obrazie Johna Frankenheimera Path to War. Obecnie aktor pracuje nad nową serią ABC Commander-in-Chief, w której zagra rzecznika Białego Domu, u boku Geeny Davis jako pierwszej kobiety, prezydenta Stanów Zjednoczonych. TOM HOLLANDER (pan Collins) Jeszcze podczas studiów w Cambridge, Tom Hollander wziął udział w uniwersyteckim przedstawieniu Cyrano de Bergerac, w reżyserii Sama Mendesa. Jego dorobek teatralny obejmuje takie produkcje jak The Judas Kiss; The Government Inspector; Tartuffe; Mojo; oraz The Threepenny Opera (w reżyserii Sama Mendesa). Na małym ekranie można go było natomiast oglądać w Absolutely Fabulous, mini-serii Wives and Daughters (w reżyserii Nicholasa Rentona) oraz filmach The Lost Prince Stephena Poliakoffa i Cambridge Spies Tima Fywella. Filmy kinowe, w których zagrał Hollander to nagrodzony Oskarem Gosford Park Roberta Altmana; The Lawless Heart; Possession Neila LaBute; Enigma Michaela Apteda; Maybe Baby Bena Elton; Bedrooms and Hallways Rose Troche; Some Mother’s Son Terry’ego George; Stage Beauty Richarda Eyre; Piccadilly Jim Johna McKay; The Libertine Laurence’a Dunmore; Land of the Blind Roberta Edwardsa; oraz wkrótce wchodzący na ekrany sequel Piratów z Karaibów (Pirates of the Caribbean) w reżyserii Gore Verbinski’ego. ROSAMUND PIKE (Jane Bennet) Rosamund Pike będzie można wkrótce zobaczyć w thrillerze Andrzeja Bartkowiaka Doom. W wieku 16 lat - studiując jeszcze literaturę angielską na uniwersytecie w Oksfordzie - aktorka dołączyła do Narodowego Teatru Młodzieżowego. Wtedy także zagrała swoje pierwsze role telewizyjne - w mini-serii Wives and Daughters (w reżyserii Nicholasa Rentona) i Love in a Cold Climate (w reżyserii Toma Hoopera). Ostatnio Pike powróciła na scenę w świetnie przyjętej sztuce Terry’ego Johnsona Hitchcock Blonde. Filmy fabularne w jej dorobku to The Libertine Laurence’a Dunmore oraz przebój Lee Tamahori Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) z Pierce Brosnan’em w roli Jamesa Bonda. JENA MALONE (Lydia Bennet) Jena Malone zadebiutowała z dużym sukcesem w filmie Anjeliki Huston Bastard Out of Carolina (na podstawie powieści Dorothy Allison) zrealizowanym dla Showtime. Rola w tym filmie przyniosła jej nominacje do nagród CableACE, Gildii Aktorów Filmowych, Independent Spirit oraz nagrodę Young Artist. Kolejnymi filmami z udziałem tej młodej, utalentowanej aktorki były - Hidden in America Martina Bella; Contact Roberta Zemeckisa; Hope Goldie Hawn (nominacja do Złotego Globu); Ellen Foster Johna Ermana; Mamuśka (Stepmom) Chrisa Columbusa; Cheaters Johna Stockwella, Donnie Darko Richarda Kelly; Life as a House Irwina Winklera; The Dangerous Lives of Altar Boys Petera Care; American Girl Jordana Brady; Wzgórze nadziei (Cold Mountain) Anthony’ego Minghella; The Ballad of Jack and Rose Rebeki Miller; i Saved! Briana Dannelly. JUDI DENCH (Lady Catherine de Bourg) Od czasu zagrania Ofelii w Hamlecie w teatrze Old Vic 40 lat temu, kariera Judi Dench rozwija się na wielu płaszczyznach. Aktorka kreuje zarówno klasyczne jak i współczesne role, występując na deskach teatru, w produkcjach telewizyjnych i filmowych. Została także uhonorowana dziewięcioma nagrodami BAFTA. Dench w 1970 roku otrzymała Order Imperium Brytyjskiego za zasługi dla teatru, a następnie została uhonorowana tytułem Damy (1998). Za rolę w filmie Johna Maddena Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love) otrzymała Oskara, nagrodę BAFTA i wyróżnienie od Narodowego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych. Kreacja w obrazie Pani Brown (Mrs. Brown) także przyniosła jej nagrody Złotego Globu i BAFTA. Inne filmy z jej udziałem to Czekolada (Chocolat) Lasse Hallströma - nagroda Gildii Aktorów Filmowych, Iris Richarda Eyre - nagroda BAFTA, Wetherby Davida Hare; Pokój z widokiem (A Room with a View) Jamesa Ivory - BAFTA; 84 Charing Cross Road Davida Jonesa; A Handful of Dust Charlesa Sturridge - BAFTA; Henry V i Hamlet Kennetha Branagha; Tea with Mussolini Franco Zeffirelli; Kroniki portowe (The Shipping News) Lasse Hallströma; Lawendowe wzgórze (Ladies in Lavender) Charlesa Dance; cztery filmy z serii z Jamesem Bondem - rola szefa o pseudonimie „M”. Wkrótce będzie można zobaczyć Dench u boku Boba Hoskinsa w tytułowej roli w filmie Stephena Frearsa Mrs. Henderson Presents. Na małym ekranie Dench można było oglądać w serialach As Time Goes By (u boku Geoffreya Palmera); Angelina Ballerina (aktorka użyczyła jednej z postaci swojego głosu); a także filmie telewizyjnym Gilliesa Mackinnona The Last of the Blonde Bombshells - BAFTA i Złoty Glob. Ostatnio Dench zagrała na scenie w Amy’s View Davida Hare - nagroda Tony; The Royal Family Petera Halla; The Breath of Life Davida Hare z Maggie Smith; oraz w produkcji Wszystko dobre, co się dobrze kończy (All’s Well That Ends Well) dla Royal Shakespeare Company w Stratford. CAREY MULLIGAN (Kitty Bennet) Carey Mulligan debiutuje w roli Kitty Bennet właśnie w filmie Duma i uprzedzenie. Doświadczenie aktorskie Mulligan zdobywała w miejscowym teatrze amatorskim. Ostatnio zyskała uznanie rolą w dramacie Kevina Eyota Forty Winks. TALULAH RILEY (Mary Bennet) Pierwszą rolą Talulah była rola Angeli w Five Little Pigs, kiedy aktorka miała 17 lat. Zagrała też w jednym z odcinków serialu Poirot z Davidem Suchetem w roli głównej. Jej debiutem pełnometrażowym jest rola w Dumie i uprzedzeniu. Talulah występuje obecnie w produkcji teatru Old Vic, The Philadelphia Story u boku Kevina Spacey i Jennifer Ehle. CLAUDIE BLAKLEY (Charlotte Lucas) Claudie Blakley zagrała w filmie Roberta Altmana Gosford Park oraz w The Cats Meow Petera Bogdanovicha. Na deskach teatralnych można ją było oglądać w Mewie (The Seagull), The Lady from the Sea z Natashą Richardson, oraz Wszystko dobre, co się dobrze kończy (Alls Well that Ends Well) w reżyserii Grega Dorana. Jej dorobek telewizyjny obejmuje takie pozycje jak współczesny dramat Adriana Shergolda Dirty Filthy Love i He Knew He Was Right w reżyserii Toma Vaughana.
FILMOWCY
JOE WRIGHT (reżyser) Joe Wright zdobył nagrodę BAFTA za reżyserię swojego ostatniego projektu mini-serii Charles II: The Power & The Passion. Produkcja, w której wystąpił Rufus Sewell, została uhonorowana jeszcze dwiema nagrodami Brytyjskiej Akademii. Dorobek reżysera obejmuje ponadto takie pozycje jak dramat Nature Boy (nominacja do nagrody BAFTA) z Lee Ingleby; mini-seria Bodily Harm z Timothy’m Spallem i film telewizyjny Bob & Rose. Wright zrealizował także trzy filmy krótkometrażowe, The End, Crocodile Snap - nominacja do BAFTA, Whatever Happened to Walthamstow Marshes. W latach 1991 - 1994, studiował sztuki wizualne w St. Martin, a w 1993 roku otrzymał stypendium Fuji Film, aby zrealizować swój pierwszy krótki film, The Middle Ground. Częścią procesu przygotowawczego było spędzenie sześciu tygodni w Islington Green School, gdzie reżyser nauczał dramatu, skompletował obsadę i wyreżyserował swój film. TIM BEVAN i ERIC FELLNER (producenci) Working Title Films, firma prowadzona od 1992 roku przez Tima Bevana (producent) i Erica Fellnera (producent) stała się czołową europejską firmą produkcyjną. Pod jej szyldem wyprodukowanych zostało ponad 70 filmów, które zgromadziły na całym świecie trzy miliardy dolarów wpływów, zostały uhonorowane 4 nagrodami Akademii®, 20 nagrodami Brytyjskiej Akademii Filmowej i licznymi nagrodami festiwali filmowych w Cannes i Berlinie. Bevan i Fellner zostali ponadto uhonorowani tytułami Commanders of the British Empire. Firma Working Title Films wyprodukowała cieszące się olbrzymią popularnością komedie romantyczne, takie jak Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral), Notting Hill, Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones’s Diary), W pogoni za rozumem (Bridget Jones: The Edge of Reason) i To właśnie miłość (Love Actually) z Hugh Grantem w roli głównej. Firma od dawna współpracuje także z braćmi Coen – nagrodzone Oskarem® Fargo; The Hudsucker Proxy; The Big Lebowski; Bracie, gdzie jesteś? (O Brother, Where Art Thou?); oraz Człowiek, którego nie było (The Man Who Wasn’t There). Inne filmy wyprodukowane przez Working Title to m.in. Przeboje i podboje (High Fidelity) Stephena Frearsa, Był sobie chłopiec (About a Boy) Chrisa Weitza i Paula Weitza, Kapitan Corelli (Captain Corelli’s Mandolin) Johna Maddena z Nicolasem Cage i Penelope Cruz; Przed egzekucją (Dead Man Walking) Tima Robbinsa z Susan Sarandon i Seanem Pennem; Pożyczalscy (The Borrowers) w reżyserii Petera Hewitta, Elizabeth, Bean; 40 dni, 40 nocy (40 Days & 40 Nights), The Guru, Johnny English, Ned Kelly, The Shape of Things, Thunderbirds, Wimbledon, oraz Tłumaczka (The Interpreter) w reżyserii Sydneya Pollacka. Wkrótce na ekrany kin wejdą kolejne produkcje Working Title - Nanny McPhee Kirka Jonesa z Emmą Thompson, Colinem Firthem, Angelą Lansbury i Kelly Macdonald; oraz Hot Stuff Phillipa Noyce z Timem Robbinsem i Derekiem Luke. W 1999 roku została założona firma WT², której celem było produkowanie niskobudżetowych projektów filmowych Working Title. Pierwszym filmem WT² był przebój Billy Elliot w reżyserii Stephena Daldry. Pozostałe filmy WT² to Ali G Indahouse Marka Myloda z Sachą Baronem Cohenem, Long Time Dead, My Little Eye, The Calcium Kid z Orlando Bloomem, Wysyp żywych trupów (Shaun of the Dead) Edgara Wrighta z Simonem Peggiem, Inside I’m Dancing w reżyserii Damiena O’Donnella, Mikybo & Me Terry Loane’a z Julie Walters, Ciaranem Hindsem, Adrianem Dunbarem, Giną McKee i Susan Lynch. PAUL WEBSTER (producent) Paul Webster jest niezależnym producentem filmowym pracującym w Londynie. W 2004 roku, wspólnie ze Stephenem Garrettem i Jane Featherstone założył firmę Kudos Pictures. Był producentem wykonawczym dwóch ostatnio nagrodzonych filmów - Dzienniki motocyklowe (The Motorcycle Diaries) Waltera Sallesa i Touching the Void Kevina Macdonalda. Jako twórca i szef FilmFour, firmy wydzielonej z Channel Four, Webster nadzorował w latach 1998 - 2002 produkcje takich filmów jak Buffalo Soldiers Gregora Jordana (z Joaquinem Phoenixem); Dziewczyna na urodziny (Birthday Girl) Jeza Butterwortha; Charlotte Gray Gillian Armstrong (z Cate Blanchett); oraz Sexy Beast Jonathana Glazera (za rolę w tym filmie Sir Ben Kingsley otrzymał nominację do nagrody Akademii). Przed utworzeniem FilmFour, Webster był przez ponad dwa lata szefem produkcji Miramax Films - Angielski pacjent (The English Patient) Anthony’ego Minghella, Good Will Hunting Gusa Van Santa, Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love) Johna Maddena. Wcześniej Webster pracował zarówno jako niezależny producent jak i dla Working Title Films - The Tall Guy Mela Smitha (z Emmą Thompson), Romeo is Bleeding Petera Medaka (z Gary’m Oldmanem), Mała Odessa (Little Odessa) Jamesa Graya - nagroda Srebrnego Lwa na festiwalu filmowym w Wenecji w 1994 roku, The Yards. Webster rozpoczynał karierę w przemyśle filmowym w połowie lat 70-tych pracując w kinie przy Notting Hill Gate. DEBORAH MOGGACH (scenariusz) Deborah Moggach jest scenarzystką i powieściopisarką. Napisała scenariusze do licznych mini-serii telewizyjnych, m.in. Love in a Cold Climate (adaptacja powieści Nancy Mitford); Goggle Eyes (nagroda Gildii Scenarzystów Brytyjskich); Seesaw (adaptacja własnej powieści Moggach); Final Demand; i Close Relations. Wśród powieści autorstwa Moggach znajdują się takie bestsellery jak Tulip Fever i Porky. DEBRA HAYWARD (producent wykonawczy) Długoletnia szefowa produkcji w Working Title Films, Debra Hayward wspólnie z amerykańską partnerką Lizą Chasin jest od pewnego czasu odpowiedzialna za produkcję wykonawczą pakietu filmów realizowanych przez firmę Working Title. Hayward rozpoczęła pracę dla Working Title w 1989 roku, jako asystentka producenta podczas realizacji takich filmów jak Fools of Fortune Pata O’Connora oraz Dakota Road Nicka Warda. Wkrótce potem skupiła się na przygotowaniu projektów filmowych do produkcji - London Kills Me Hanifa Kurieshi i Map of the Human Heart Vincenta Warda. Inne filmy w jej dorobku jako producenta wykonawczego to W pogoni za rozumem (Bridget Jones: The Edge of Reason) Beeban Kidron; 40 dni, 40 nocy (40 Days and 40 Nights) Michaela Lehmanna; Wimbledon Richarda Loncraine; The Guru Daisy von Scherler Mayer; Nanny McPhee Kirka Jonesa (scenariusz i główna rola - Emma Thompson). Hayward była ponadto koproducentem takich filmów jak Tłumaczka (The Interpreter) Sydneya Pollacka; To właśnie miłość (Love Actually) Richarda Curtisa; Johnny English Petera Howitta; Był sobie chłopiec (About A Boy) Paula i Chrisa Weitz; Kapitan Corelli (Captain Corelli), Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones’s Diary) Sharon Maguire; Pożyczalscy (The Borrowers) Petera Hewitta; oraz nagrodzonego Oskarem filmu Shekhara Kapura Elizabeth z Cate Blanchett. Jako osoba zajmująca się procesem przygotowania filmu do produkcji, Hayward odegrała kluczową rolę w powstaniu takich obrazów filmowych jak Notting Hill Rogera Michella; Plunkett & Macleane Jake’a Scotta; Francuski pocałunek (French Kiss) Lawrence Kasdana; Moonlight and Valentino Davida Anspaugh; Panther i Posse Mario Van Peeblesa oraz Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral) Mike’a Newella. JANE FRAZER (koproducent) Jane Frazer była jednym z koproducentów filmu Roberta Altmana Gosford Park, za który Julian Fellowes zdobył nagrodę Akademii w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny. Frazer rozpoczynała karierę producencką w połowie lat 80-tych, współpracując m.in. ze Stephenem Frearsem (Moja piękna, mała pralnia), Bernardem Rose (Paperhouse i Chicago Joe and the Showgirl), a także Peterem Medak’em (Let Him Have It). W latach 1992 - 1999, Frazer pracowała jako szef produkcji Working Title Films. W tym czasie nadzorowała produkcję między innymi takich filmów jak Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral) Mike’a Newella; nagrodzony Oskarem Przed egzekucją (Dead Man Walking) w reżyserii Tima Robbinsa, Elizabeth Shekhara Kapura; Bracie, gdzie jesteś? (Brother, Where Art Thou?), The Big Lebowski i Fargo Joela i Ethana Coen; Notting Hill Rogera Michell; The Hi-Lo Country oraz Przeboje i podboje (High Fidelity) – oba w reżyserii Stephena Frearsa. Ostatnio była koproducentem filmu Miry Nair Vanity Fair. ROMAN OSIN (zdjęcia) Za zdjęcia do nagrodzonego filmu Asifa Kapadia The Warrior, Roman Osin otrzymał nagrodę na festiwalu filmowym w San Sebastian, został uhonorowany nagrodą British Independent Film. Dzięki jego pracy film został zakwalifikowany do konkursu festiwalu sztuki operatorskiej Camerimage. Ostatnio Osin zrealizował zdjęcia do thrillera z Sarah Michelle Gellar w roli głównej – także w reżyserii Kapadia. Inne filmy w jego dorobku to Mickybo and Me Terry’ego Loane (dla WT²); I Am David Paula Feiga; Big Girls Don’t Cry Marii von Heland; oraz Under the Stars Christosa Georgiou. SARAH GREENWOOD (scenografia) Duma i uprzedzenie jest czwartym filmem, w którym Sarah Greenwood współpracuje z reżyserem Joe Wrightem. Wcześniej były takie mini-serie jak Nature Boy, Bodily Harm, oraz Charles II: The Power & the Passion – nominacja do nagrody BAFTA w kategorii Najlepsza Scenografia. Greenwood była także nominowana do BAFTA za scenografię do mini-serii Mike’a Barkera The Tenant of Wildfell Hall. Pozostałe pozycje w jej filmografii to - Keep the Aspidistra Flying (a.k.a. A Merry War) Roberta Biermana; After Miss Julie Patricka Marbera (dla BBC); The Governess Sandry Goldbacher; This Year’s Love Davida Kane oraz Born Romantic. Po ukończeniu Wimbledon School of Art, Greenwood projektowała scenografię na potrzeby produkcji teatralnych, a następnie dołączyła do BBC. Zajmuje się także tworzeniem scenografii do reklam. Greenwood pracuje obecnie na planie filmu Toma Vaughna Starter for Ten. PAUL TOTHILL (montaż) Paul Tothill po raz pierwszy pracował z reżyserem Joe Wrightem podczas realizacji mini-serii Charles II: The Power & The Passion. Swoją karierę montażysty filmowego rozpoczynał w BBC. Poza kilkoma nominacjami do nagrody Royal Television Society, otrzymał także pięć nominacji do BAFTA - The Long Firm Bille Eltringhama; Perfect Strangers Stephena Poliakoffa; Gormenghast Andy’ego Wilsona; The History of Tom Jones, a Foundling Metina Hüseyina; oraz Middlemarch Anthony’ego Page’a. Inne pozycje w dorobku Tothill to mini-seria Shooting the Past Stephena Poliakoffa; mini-seria Murder Beebana Kidrona; Our Friends in the North; a także A Room for Romeo Brass Shane Meadows. JACQUELINE DURRAN (kostiumy) Jacqueline Durran rozpoczynała karierę jako kostiumograf pracując z Mike’m Leigh podczas realizacji filmu All or Nothing. Współpracowali później także na planie filmu Vera Drake, z Imeldą Staunton – nagroda BAFTA za Najlepsze Kostiumy. Dorobek Durran obejmuje ponadto takie pozycje jak Młody Adam (Young Adam) Davida Mackenzie z Ewanem McGregorem, Yes Sally Potter z Joan Allen i Samem Neillem, a także nagrodzony Oskarem Topsy-Turvy Mike’a Leigh, Lara Croft: Tomb Raider Simona Westa; Gwiezdne wojny – Atak Klonów (Star Wars: Episode II – Attack of the Clones) George’a Lucasa i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) Lee Tamahori – w czterech ostatnich filmach Durran pełniła funkcję asystentki kostiumografa. FAE HAMMOND (charakteryzacja) Fae Hammond zajmowała się charakteryzacją na planie m.in. takich filmów jak Let Him Have It Petera Medak; Nic doustnie (Nil by Mouth) Gary’ego Oldmana; Ravenous Antonii Bird – nominacja do nagrody Saturn; Przekręt (Snatch) i Swept Away Guya Ritchie; A Knight’s Tale Briana Helgeland; Buffalo Soldiers Gregora Jordan; i Lawendowe wzgórze (Ladies in Lavender) Charlesa Dance. Była także charakteryzatorką w mini-serii Giacomo Campiotti Doktor Żywago (Doctor Zhivago) z Keirą Knightley w jednej z głównych ról. Hammond pracuje obecnie na planie mini-serii TV Elizabeth and Essex z Helen Mirren i Jeremy Ironsem w reżyserii Toma Hoopera. DARIO MARIANELLI (muzyka) W dorobku Dario Marianelli znajdują się między innymi dwie nagrodzone BAFTA produkcje filmowe - In This World Michaela Winterbottoma – nagroda główna na festiwalu filmowym w Berlinie oraz The Warrior Asifa Kapadia. Marianelli skomponował także muzykę do The Brothers Grimm Terry’ego Gilliama; Cheeky Davida Thewlisa; I Capture the Castle Tima Fywella; Pandaemonium Juliena Temple; Happy Now Philippa Collie-Cousinsa; I Went Down Paddy’ego Breathnacha – zdobywca czterech nagród na festiwalu filmowym w San Sebastián; Ailsa; oraz Shooting Dogs Michaela Caton-Jonesa i Pobby and Dingan Petera Cattaneo.
FILMOWCY
JOE WRIGHT (reżyser) Joe Wright zdobył nagrodę BAFTA za reżyserię swojego ostatniego projektu mini-serii Charles II: The Power & The Passion. Produkcja, w której wystąpił Rufus Sewell, została uhonorowana jeszcze dwiema nagrodami Brytyjskiej Akademii. Dorobek reżysera obejmuje ponadto takie pozycje jak dramat Nature Boy (nominacja do nagrody BAFTA) z Lee Ingleby; mini-seria Bodily Harm z Timothy’m Spallem i film telewizyjny Bob & Rose. Wright zrealizował także trzy filmy krótkometrażowe, The End, Crocodile Snap - nominacja do BAFTA, Whatever Happened to Walthamstow Marshes. W latach 1991 - 1994, studiował sztuki wizualne w St. Martin, a w 1993 roku otrzymał stypendium Fuji Film, aby zrealizować swój pierwszy krótki film, The Middle Ground. Częścią procesu przygotowawczego było spędzenie sześciu tygodni w Islington Green School, gdzie reżyser nauczał dramatu, skompletował obsadę i wyreżyserował swój film. TIM BEVAN i ERIC FELLNER (producenci) Working Title Films, firma prowadzona od 1992 roku przez Tima Bevana (producent) i Erica Fellnera (producent) stała się czołową europejską firmą produkcyjną. Pod jej szyldem wyprodukowanych zostało ponad 70 filmów, które zgromadziły na całym świecie trzy miliardy dolarów wpływów, zostały uhonorowane 4 nagrodami Akademii®, 20 nagrodami Brytyjskiej Akademii Filmowej i licznymi nagrodami festiwali filmowych w Cannes i Berlinie. Bevan i Fellner zostali ponadto uhonorowani tytułami Commanders of the British Empire. Firma Working Title Films wyprodukowała cieszące się olbrzymią popularnością komedie romantyczne, takie jak Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral), Notting Hill, Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones’s Diary), W pogoni za rozumem (Bridget Jones: The Edge of Reason) i To właśnie miłość (Love Actually) z Hugh Grantem w roli głównej. Firma od dawna współpracuje także z braćmi Coen – nagrodzone Oskarem® Fargo; The Hudsucker Proxy; The Big Lebowski; Bracie, gdzie jesteś? (O Brother, Where Art Thou?); oraz Człowiek, którego nie było (The Man Who Wasn’t There). Inne filmy wyprodukowane przez Working Title to m.in. Przeboje i podboje (High Fidelity) Stephena Frearsa, Był sobie chłopiec (About a Boy) Chrisa Weitza i Paula Weitza, Kapitan Corelli (Captain Corelli’s Mandolin) Johna Maddena z Nicolasem Cage i Penelope Cruz; Przed egzekucją (Dead Man Walking) Tima Robbinsa z Susan Sarandon i Seanem Pennem; Pożyczalscy (The Borrowers) w reżyserii Petera Hewitta, Elizabeth, Bean; 40 dni, 40 nocy (40 Days & 40 Nights), The Guru, Johnny English, Ned Kelly, The Shape of Things, Thunderbirds, Wimbledon, oraz Tłumaczka (The Interpreter) w reżyserii Sydneya Pollacka. Wkrótce na ekrany kin wejdą kolejne produkcje Working Title - Nanny McPhee Kirka Jonesa z Emmą Thompson, Colinem Firthem, Angelą Lansbury i Kelly Macdonald; oraz Hot Stuff Phillipa Noyce z Timem Robbinsem i Derekiem Luke. W 1999 roku została założona firma WT², której celem było produkowanie niskobudżetowych projektów filmowych Working Title. Pierwszym filmem WT² był przebój Billy Elliot w reżyserii Stephena Daldry. Pozostałe filmy WT² to Ali G Indahouse Marka Myloda z Sachą Baronem Cohenem, Long Time Dead, My Little Eye, The Calcium Kid z Orlando Bloomem, Wysyp żywych trupów (Shaun of the Dead) Edgara Wrighta z Simonem Peggiem, Inside I’m Dancing w reżyserii Damiena O’Donnella, Mikybo & Me Terry Loane’a z Julie Walters, Ciaranem Hindsem, Adrianem Dunbarem, Giną McKee i Susan Lynch. PAUL WEBSTER (producent) Paul Webster jest niezależnym producentem filmowym pracującym w Londynie. W 2004 roku, wspólnie ze Stephenem Garrettem i Jane Featherstone założył firmę Kudos Pictures. Był producentem wykonawczym dwóch ostatnio nagrodzonych filmów - Dzienniki motocyklowe (The Motorcycle Diaries) Waltera Sallesa i Touching the Void Kevina Macdonalda. Jako twórca i szef FilmFour, firmy wydzielonej z Channel Four, Webster nadzorował w latach 1998 - 2002 produkcje takich filmów jak Buffalo Soldiers Gregora Jordana (z Joaquinem Phoenixem); Dziewczyna na urodziny (Birthday Girl) Jeza Butterwortha; Charlotte Gray Gillian Armstrong (z Cate Blanchett); oraz Sexy Beast Jonathana Glazera (za rolę w tym filmie Sir Ben Kingsley otrzymał nominację do nagrody Akademii). Przed utworzeniem FilmFour, Webster był przez ponad dwa lata szefem produkcji Miramax Films - Angielski pacjent (The English Patient) Anthony’ego Minghella, Good Will Hunting Gusa Van Santa, Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love) Johna Maddena. Wcześniej Webster pracował zarówno jako niezależny producent jak i dla Working Title Films - The Tall Guy Mela Smitha (z Emmą Thompson), Romeo is Bleeding Petera Medaka (z Gary’m Oldmanem), Mała Odessa (Little Odessa) Jamesa Graya - nagroda Srebrnego Lwa na festiwalu filmowym w Wenecji w 1994 roku, The Yards. Webster rozpoczynał karierę w przemyśle filmowym w połowie lat 70-tych pracując w kinie przy Notting Hill Gate. DEBORAH MOGGACH (scenariusz) Deborah Moggach jest scenarzystką i powieściopisarką. Napisała scenariusze do licznych mini-serii telewizyjnych, m.in. Love in a Cold Climate (adaptacja powieści Nancy Mitford); Goggle Eyes (nagroda Gildii Scenarzystów Brytyjskich); Seesaw (adaptacja własnej powieści Moggach); Final Demand; i Close Relations. Wśród powieści autorstwa Moggach znajdują się takie bestsellery jak Tulip Fever i Porky. DEBRA HAYWARD (producent wykonawczy) Długoletnia szefowa produkcji w Working Title Films, Debra Hayward wspólnie z amerykańską partnerką Lizą Chasin jest od pewnego czasu odpowiedzialna za produkcję wykonawczą pakietu filmów realizowanych przez firmę Working Title. Hayward rozpoczęła pracę dla Working Title w 1989 roku, jako asystentka producenta podczas realizacji takich filmów jak Fools of Fortune Pata O’Connora oraz Dakota Road Nicka Warda. Wkrótce potem skupiła się na przygotowaniu projektów filmowych do produkcji - London Kills Me Hanifa Kurieshi i Map of the Human Heart Vincenta Warda. Inne filmy w jej dorobku jako producenta wykonawczego to W pogoni za rozumem (Bridget Jones: The Edge of Reason) Beeban Kidron; 40 dni, 40 nocy (40 Days and 40 Nights) Michaela Lehmanna; Wimbledon Richarda Loncraine; The Guru Daisy von Scherler Mayer; Nanny McPhee Kirka Jonesa (scenariusz i główna rola - Emma Thompson). Hayward była ponadto koproducentem takich filmów jak Tłumaczka (The Interpreter) Sydneya Pollacka; To właśnie miłość (Love Actually) Richarda Curtisa; Johnny English Petera Howitta; Był sobie chłopiec (About A Boy) Paula i Chrisa Weitz; Kapitan Corelli (Captain Corelli), Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones’s Diary) Sharon Maguire; Pożyczalscy (The Borrowers) Petera Hewitta; oraz nagrodzonego Oskarem filmu Shekhara Kapura Elizabeth z Cate Blanchett. Jako osoba zajmująca się procesem przygotowania filmu do produkcji, Hayward odegrała kluczową rolę w powstaniu takich obrazów filmowych jak Notting Hill Rogera Michella; Plunkett & Macleane Jake’a Scotta; Francuski pocałunek (French Kiss) Lawrence Kasdana; Moonlight and Valentino Davida Anspaugh; Panther i Posse Mario Van Peeblesa oraz Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral) Mike’a Newella. JANE FRAZER (koproducent) Jane Frazer była jednym z koproducentów filmu Roberta Altmana Gosford Park, za który Julian Fellowes zdobył nagrodę Akademii w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny. Frazer rozpoczynała karierę producencką w połowie lat 80-tych, współpracując m.in. ze Stephenem Frearsem (Moja piękna, mała pralnia), Bernardem Rose (Paperhouse i Chicago Joe and the Showgirl), a także Peterem Medak’em (Let Him Have It). W latach 1992 - 1999, Frazer pracowała jako szef produkcji Working Title Films. W tym czasie nadzorowała produkcję między innymi takich filmów jak Cztery wesela i pogrzeb (Four Weddings and a Funeral) Mike’a Newella; nagrodzony Oskarem Przed egzekucją (Dead Man Walking) w reżyserii Tima Robbinsa, Elizabeth Shekhara Kapura; Bracie, gdzie jesteś? (Brother, Where Art Thou?), The Big Lebowski i Fargo Joela i Ethana Coen; Notting Hill Rogera Michell; The Hi-Lo Country oraz Przeboje i podboje (High Fidelity) – oba w reżyserii Stephena Frearsa. Ostatnio była koproducentem filmu Miry Nair Vanity Fair. ROMAN OSIN (zdjęcia) Za zdjęcia do nagrodzonego filmu Asifa Kapadia The Warrior, Roman Osin otrzymał nagrodę na festiwalu filmowym w San Sebastian, został uhonorowany nagrodą British Independent Film. Dzięki jego pracy film został zakwalifikowany do konkursu festiwalu sztuki operatorskiej Camerimage. Ostatnio Osin zrealizował zdjęcia do thrillera z Sarah Michelle Gellar w roli głównej – także w reżyserii Kapadia. Inne filmy w jego dorobku to Mickybo and Me Terry’ego Loane (dla WT²); I Am David Paula Feiga; Big Girls Don’t Cry Marii von Heland; oraz Under the Stars Christosa Georgiou. SARAH GREENWOOD (scenografia) Duma i uprzedzenie jest czwartym filmem, w którym Sarah Greenwood współpracuje z reżyserem Joe Wrightem. Wcześniej były takie mini-serie jak Nature Boy, Bodily Harm, oraz Charles II: The Power & the Passion – nominacja do nagrody BAFTA w kategorii Najlepsza Scenografia. Greenwood była także nominowana do BAFTA za scenografię do mini-serii Mike’a Barkera The Tenant of Wildfell Hall. Pozostałe pozycje w jej filmografii to - Keep the Aspidistra Flying (a.k.a. A Merry War) Roberta Biermana; After Miss Julie Patricka Marbera (dla BBC); The Governess Sandry Goldbacher; This Year’s Love Davida Kane oraz Born Romantic. Po ukończeniu Wimbledon School of Art, Greenwood projektowała scenografię na potrzeby produkcji teatralnych, a następnie dołączyła do BBC. Zajmuje się także tworzeniem scenografii do reklam. Greenwood pracuje obecnie na planie filmu Toma Vaughna Starter for Ten. PAUL TOTHILL (montaż) Paul Tothill po raz pierwszy pracował z reżyserem Joe Wrightem podczas realizacji mini-serii Charles II: The Power & The Passion. Swoją karierę montażysty filmowego rozpoczynał w BBC. Poza kilkoma nominacjami do nagrody Royal Television Society, otrzymał także pięć nominacji do BAFTA - The Long Firm Bille Eltringhama; Perfect Strangers Stephena Poliakoffa; Gormenghast Andy’ego Wilsona; The History of Tom Jones, a Foundling Metina Hüseyina; oraz Middlemarch Anthony’ego Page’a. Inne pozycje w dorobku Tothill to mini-seria Shooting the Past Stephena Poliakoffa; mini-seria Murder Beebana Kidrona; Our Friends in the North; a także A Room for Romeo Brass Shane Meadows. JACQUELINE DURRAN (kostiumy) Jacqueline Durran rozpoczynała karierę jako kostiumograf pracując z Mike’m Leigh podczas realizacji filmu All or Nothing. Współpracowali później także na planie filmu Vera Drake, z Imeldą Staunton – nagroda BAFTA za Najlepsze Kostiumy. Dorobek Durran obejmuje ponadto takie pozycje jak Młody Adam (Young Adam) Davida Mackenzie z Ewanem McGregorem, Yes Sally Potter z Joan Allen i Samem Neillem, a także nagrodzony Oskarem Topsy-Turvy Mike’a Leigh, Lara Croft: Tomb Raider Simona Westa; Gwiezdne wojny – Atak Klonów (Star Wars: Episode II – Attack of the Clones) George’a Lucasa i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) Lee Tamahori – w czterech ostatnich filmach Durran pełniła funkcję asystentki kostiumografa. FAE HAMMOND (charakteryzacja) Fae Hammond zajmowała się charakteryzacją na planie m.in. takich filmów jak Let Him Have It Petera Medak; Nic doustnie (Nil by Mouth) Gary’ego Oldmana; Ravenous Antonii Bird – nominacja do nagrody Saturn; Przekręt (Snatch) i Swept Away Guya Ritchie; A Knight’s Tale Briana Helgeland; Buffalo Soldiers Gregora Jordan; i Lawendowe wzgórze (Ladies in Lavender) Charlesa Dance. Była także charakteryzatorką w mini-serii Giacomo Campiotti Doktor Żywago (Doctor Zhivago) z Keirą Knightley w jednej z głównych ról. Hammond pracuje obecnie na planie mini-serii TV Elizabeth and Essex z Helen Mirren i Jeremy Ironsem w reżyserii Toma Hoopera. DARIO MARIANELLI (muzyka) W dorobku Dario Marianelli znajdują się między innymi dwie nagrodzone BAFTA produkcje filmowe - In This World Michaela Winterbottoma – nagroda główna na festiwalu filmowym w Berlinie oraz The Warrior Asifa Kapadia. Marianelli skomponował także muzykę do The Brothers Grimm Terry’ego Gilliama; Cheeky Davida Thewlisa; I Capture the Castle Tima Fywella; Pandaemonium Juliena Temple; Happy Now Philippa Collie-Cousinsa; I Went Down Paddy’ego Breathnacha – zdobywca czterech nagród na festiwalu filmowym w San Sebastián; Ailsa; oraz Shooting Dogs Michaela Caton-Jonesa i Pobby and Dingan Petera Cattaneo.
Pobierz aplikację Filmwebu!
Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.